Kiedy u dziecka pojawia się zaczerwienienie i obrzęk powiek, jedną z możliwych przyczyn może być tworzenie się na powiece jęczmienia. To bolesna dolegliwość, którą należy odpowiednio leczyć i której nawrotom warto zapobiegać. Czym może być spowodowany jęczmień na oku u dziecka i jak szybko opanować sytuację? Sprawdź!
Czym jest jęczmień na oku i czy często pojawia się u dzieci?
Jęczmień na oku to ostry stan zapalny zwykle wywołany zakażeniem bakteryjnym gronkowcem [1]. Fachowo dolegliwość ta określana jest jako ostre ropne zapalenie gronkowcowe mieszków włosowych i gruczołów przyrzęsowych Zeissa lub Molla [2]. Możliwy jest również tzw. jęczmień wewnętrzny, rozwijający się w wyniku zakażenia gruczołów tarczkowych Meiboma [1]. Choroba w większości przypadków dotyczy osób dorosłych, głównie z uwagi na częściej występujące w tej grupie wiekowej czynniki ryzyka (m.in. łojotokowe zapalenie skóry, trądzik różowaty, cukrzyca) [1], ale może pojawić się także u dzieci. Objawy jęczmienia na oku to bolesna grudka na powiece, która następnie powiększa się i tworzy ropną torbiel. Chorobie towarzyszy zaczerwienienie i obrzęk powieki oraz dyskomfort, swędzenie, pieczenie i ból w tej okolicy.
Jęczmień na oku u dziecka – dlaczego powstaje i jakie są objawy?
Do najczęściej diagnozowanych chorób powiek u dzieci należy zapalenie brzegów powiek, które może przyczynić się do opryszczkowego zapalenia spojówek lub do ostrego zapalenia powieki, potocznie nazywanego jęczmieniem [2]. Czynnikami zwiększającymi ryzyko zapalenia przednich brzegów powiek u dziecka oraz rozwoju jęczmienia są łojotok i łojotokowe zapalenie skóry, które są związane z zaburzeniami w funkcjonowaniu gruczołów Zeissa [2]. Objawy ze strony narządu wzroku, nasilające się głównie rano, po przebudzeniu, to zaczerwienienie brzegów powiek i przekrwienie spojówek oraz dyskomfort (pieczenie, łzawienie, uczucie ciała obcego w oku) [2]. Może pojawić się również wypadanie rzęs. Tylne zapalenie brzegów powiek spowodowane jest nieprawidłowym funkcjonowaniem gruczołów Meiboma [2]. Objawy są podobne – zaczerwienienie brzegów powiek i podrażnienie oczu, w kącikach oczu może również pojawiać się gęsta, biaława wydzielina. Przewlekły stan zapalny brzegów powiek jest jednym z czynników ryzyka pojawienia się jęczmienia, czyli ostrego zakażenie powiek gronkowcem złocistym.
Jęczmień na oku daje u dziecka objawy takie same jak u osób dorosłych – ból, pieczenie, świąd i zaczerwienienie powiek oraz charakterystyczny bolesny guzek na powiece, który z czasem przybiera postać torbieli wypełnionej ropną wydzieliną.
Jęczmień na oku u dziecka – czy konieczna jest wizyta u lekarza?
Jeśli u dziecka pojawiają się niepokojące objawy ze strony oczu, zawsze wskazana jest wizyta u lekarza pediatry, który zadecyduje o dalszym postępowaniu. Pilna wizyta u lekarza jest konieczna, gdy dziecko gorączkuje, ma powiększone węzły chłonne, a objawy ze strony narządu wzroku nasilają się. Odpowiednie leczenie jest konieczne zarówno w przypadku ostrego zakażenia gronkowcem (jęczmienia na oku), jak i przewlekłego zapalenia brzegów powiek. Zwykle stosuje się miejscowo maści i krople z antybiotykiem oraz rozgrzewające okłady i masaże powiek [1]. W leczeniu jęczmienia zewnętrznego u dziecka lekarz może zastosować zabieg polegający na usunięciu rzęs z zakażonymi mieszkami [2] – nigdy nie wolno jednak robić tego samodzielnie, podobnie jak usuwać czy wyciskać dojrzałego jęczmienia! W niektórych przypadkach konieczne jest podanie dziecku antybiotyku o działaniu ogólnym lub/i leków przeciwzapalnych [2] – o sposobie leczenia decyduje lekarz.
Jęczmień na oku u dziecka – jak pomóc maluszkowi domowymi sposobami?
Oprócz konsultacji z lekarzem i wdrożenia zaleconego sposobu leczenia warto też wspomóc proces leczenia domowymi sposobami. Ulgę przyniosą delikatne masaże okolicy powiek oraz ciepłe okłady. Pomogą one odblokować ujścia gruczołów łojowych i potowych zlokalizowanych w powiekach, co pozwoli usunąć nadmiar wydzieliny i przyczyni się do zmniejszenia stanu zapalnego. Do masażu powiek można użyć czystej buteleczki napełnionej ciepłą wodą albo ugotowanego i przestudzonego jajka w skorupce [1]. Należy też zadbać o dokładne oczyszczenie brzegów powiek – można użyć w tym celu specjalnych nawilżanych chusteczek lub wacików nasączonych roztworem soli fizjologicznej. Dolegliwości spowodowane jęczmieniem na oku ukoi lipożel do specjalistycznej pielęgnacji powiek przy skłonności do występowania jęczmienia JęczmieńOff – można stosować go także u dzieci.
Piśmiennictwo:
- Pogrzebielski A. Jęczmień na oku – przyczyny, jak się go pozbyć, czy jest groźny?, https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobypowiekiukladulzowego/86721,jeczmien-na-oku-przyczyny-jak-sie-go-pozbyc-czy-jest-grozny, data dostępu 27.12.2023.
- Grałek M. Stany zapalne powiek u dzieci – zasady postępowania. Pediatr Dypl. 2012;16(6):38-41, https://podyplomie.pl/pediatria/12161,stany-zapalne-powiek-u-dzieci-zasady-postepowania, data dostępu 27.12.2023.