Okres dojrzewania to burza hormonalna i spore wyzwanie dla organizmu. Jedną z przykrych konsekwencji zmian hormonalnych u nastolatków jest łojotok, który może prowadzić do łojotokowego zapalenia skóry, które stanowi jeden z czynników ryzyka pojawiania się jęczmienia na oku. Dolegliwość ta może mieć charakter nawracający i przysporzyć sporej udręki, chociażby z powodów estetycznych – dla młodych ludzi ładny wygląd jest często niezmiernie ważny. Czy istnieją sposoby, by zapobiec nawrotom jęczmienia? Podpowiadamy!
Jęczmień na oku u nastolatków – dlaczego się pojawia?
Jęczmień na oku to ostry stan zapalny spowodowany zwykle zakażeniem gronkowcem złocistym. Dolegliwość ta może pojawić się w każdym wieku, choć w większości przypadków dotyczy osób dorosłych [1]. Przyczyną podatności na zakażenie jest zablokowanie gruczołów łojowych znajdujących się na dolnej i/lub górnej powiece. Kiedy wydzielina łojowa nie ma ujścia i gromadzi się wewnątrz gruczołów przy mieszkach włosowych rzęs, bakterie mają doskonałe warunki do rozwoju, dlatego nie jest trudno o zakażenie. U nastolatków przyczyną zaczopowania ujść gruczołów w powiekach jest najczęściej nadmierna produkcja wydzieliny spowodowana nadaktywnością gruczołów łojowych. W większości przypadków ma to związek ze zmianami hormonalnymi i podwyższonym poziomem androgenów, czyli męskich hormonów płciowych. Może on prowadzić do łojotoku i problemów z cerą (trądzik) oraz do łojotokowego zapalenia skóry [2]. Problem ten częściej dotyczy chłopców [2], co nie znaczy, że nie borykają się z nim także dziewczęta. Łojotok i łojotokowe zapalenie skóry to jedne z czynników zwiększających ryzyko rozwoju jęczmienia na oku [1], dlatego dolegliwość ta nie jest obca wielu nastolatkom.
Co robić, gdy u nastolatka na oku pojawia się jęczmień?
Przede wszystkim należy podkreślić, że jęczmienia na oku nie wolno samodzielnie wyciskać ani usuwać go w inny sposób [1]. Mechaniczne nacięcie i usuwanie jęczmienia może przeprowadzić jedynie lekarz. U nastolatków przeważnie wystarczy w pierwszej fazie tworzenia się jęczmienia na oku – czyli wtedy, gdy pojawia się bolesności powieki oraz niewielka wyczuwalna grudka – zastosować ciepłe okłady oraz masaże powiek. Te proste sposoby pomagają odblokować ujścia gruczołów łojowych i usunąć nadmiar wydzieliny, co pozwala zmniejszyć stan zapalny i w efekcie nie dopuścić do rozwoju dojrzałego jęczmienia, który ma postać ropnej torbieli.
Można też zastosować preparaty antybakteryjne o działaniu miejscowym – krople do oczu, maści lub lipożel JęczmieńOff.
Jak zapobiegać nawrotom zakażenia?
Aby nie dopuścić do ponownego zakażenia i rozwoju jęczmienia na oku, należy przede wszystkim zadbać o higienę okolic oczu. Polega ona zarówno na zachowaniu ich w czystości, jak i stosowaniu odpowiednich preparatów wzmacniających skórę powiek oraz nieużywaniu przeterminowanych, powodujących podrażnienia czy należących do innej osoby kosmetyków. Okolic oczu nie wolno pocierać i dotykać brudnymi rękami – zwiększa to ryzyko zakażenia. Do oczyszczania powiek warto stosować specjalne nawilżane chusteczki i waciki oraz – profilaktycznie – oczyszczać gruczoły łojowe znajdujące się w powiekach za pomocą ciepłych okładów i masaży. Pod żadnym pozorem nie należy pożyczać swoich kosmetyków do oczu ani używać tych należących do innej osoby – jęczmień na oku jest zakaźny i można się w ten sposób łatwo nim zarazić [1]. Nie należy też używać kosmetyków przeterminowanych – podrażnienie skóry powiek może prowadzić do stanu zapalnego i zakażenia bakteryjnego, a co za tym idzie do rozwoju jęczmienia. Dla wzmocnienia bariery ochronnej skóry powiek można zastosować lipożel JęczmieńOff, który odbudowuje naturalny mikrobiom skóry, co czyni ją mniej podatną na ataki chorobotwórczych drobnoustrojów.
Jeśli nawroty jęczmienia związane są z łojotokiem i łojotokowym zapaleniem skóry, warto zadbać również o dietę, która powinna zawierać duże ilości świeżych warzyw i owoców, natomiast niewiele produktów przyczyniających się do pobudzenia aktywności gruczołów łojowych (do takich produktów należą m.in. tłuste mięso i przetwory mleczne z dużą zawartością tłuszczu oraz ostre przyprawy).
Piśmiennictwo:
- Pogrzebielski A. Jęczmień na oku – przyczyny, jak się go pozbyć, czy jest groźny?, https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobypowiekiukladulzowego/86721,jeczmien-na-oku-przyczyny-jak-sie-go-pozbyc-czy-jest-grozny, data dostępu 27.12.2023.
- Wiercińska M. Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) – objawy, przyczyny i leczenie,https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/170805,lojotokowe-zapalenie-skory, data dostępu 27.12.2023.